การกระจายความเสี่ยงถือเป็นหัวใจสำคัญในการวางแผนการลงทุน ซึ่งไม่ใช่เพียงการกระจายเงินลงทุนไปในสินทรัพย์ประเภทต่าง ๆ แต่ยังรวมถึงการกระจายไปในหลายภูมิภาคด้วย นั่นหมายความว่านักลงทุนควรทราบว่าในแต่ละตลาดการลงทุนนั้นมีความสัมพันธ์กันอย่างไร ไม่เช่นนั้นก็อาจนำไปสู่ความเสี่ยงจากการลงทุนที่กระจุกตัวหรือมีลักษณะผลตอบแทนที่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน หรือเท่ากับว่าแทบไม่ได้กระจายความเสี่ยงเลยก็ว่าได้
จากตารางด้านล่างจะเป็นการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างผลตอบแทนในแต่ละตลาดซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ช่วงเวลา คือระยะ 1 ปี และ 5 ปี จะเห็นได้ว่า ตลาดในหลายประเทศมีค่าความสัมพันธ์ (Correlation) ที่สูงขึ้น แต่หากดูที่ Morningstar China NR USD จะพบว่ามีค่า Correlation ในช่วง 1 ปีที่ต่ำกว่า 5 ปี ยกตัวอย่างเช่น ค่า Correlation ระหว่างจีนกับญี่ปุ่นลดลงจาก 0.61 ในช่วง 5 ปีมาที่ 0.32 ในช่วง 1 ปี ทั้งนี้เป็นผลมาจากตลาดหุ้นจีนมีทิศทางการฟื้นตัวค่อนข้างชัดเจนนับตั้งแต่ผ่านช่วงมีนาคม 2020 เป็นต้นมา ซึ่งผลตอบแทนสะสมตั้งแต่ต้นปีของ Morningstar China NR USD นั้นอยู่ที่ 23.1% ในขณะที่ญี่ปุ่นอยู่ที่ -2.9%, เอเชีย 7.7%, ไทย -28.9%, และสหรัฐอเมริกาที่ 3.1% ด้วยผลตอบแทนที่ต่างกันเช่นนี้ทำให้ตัวเลขในแถวที่ 2 ของตาราง Correlation ช่วง 1 ปีมีสีที่ค่อนข้างอ่อนกว่าประเทศอื่น แสดงถึงผลตอบแทนประเทศจีนแบบแปรผันตามในอัตราที่น้อยกว่าประเทศอื่นนั่นเอง
(ค่า Correlation จะแสดงตั้งแต่ -1.00 ถึง 1.00 โดย -1.00 จะเป็นการบอกว่าความสัมพันธ์ของผลตอบแทน 2 ตลาดมีความสัมพันธ์ผกผันกัน ในขณะที่ค่า 1.00 แสดงถึงผลตอบแทน 2 ตลาดเคลื่อนตัวในทิศทางเดียวกันทั้งหมด เช่น ผลตอบแทนของ A บวก 10% และตลาด B บวก 10% A และ B มีค่า Correlation เท่ากับ 1.00)
สำหรับกลุ่มประเทศที่มีตลาดการเงินที่พัฒนาแล้วจะพบว่ามีความเชื่อมโยงกันมากขึ้นเช่น Morningstar Europe NR USD กับ Morningstar US Market NR USD มีค่า Correlation จากช่วง 5 ปี ที่ 0.85 เป็น 0.95 ในช่วง 1 ปี ซึ่งถือว่าสัมพันธ์สอดคล้องกันอย่างมาก เช่นเดียวกับสหรัฐฯและสหราชอาณาจักรที่มี Correlation ที่ 0.95 ในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา
ทางด้านประเทศไทยนั้นมีการปรับตัวของผลตอบแทนไปในทิศทางเดียวกันกับตลาดทั่วโลกมากขึ้น เห็นได้จากค่า Correlation มีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ จากในอดีต สำหรับรอบ 1 ปีมีแนวโน้มความสัมพันธ์เพิ่มขึ้นทั้งหมดจากช่วง 5 ปี สูงสุดที่ 0.91 ที่เป็นการเปรียบเทียบกับ Morningstar Gbl Mkts NR USD หรือดัชนีผลตอบแทนตลาดหุ้นทั่วโลก อย่างไรก็ตามความสัมพันธ์ของผลตอบแทนหุ้นไทยกับจีนอยู่ 0.64 ในช่วง 1 ปี ซึ่งเป็นเหตุผลเดียวกับที่กล่าวในตอนต้นจากตลาดหุ้นจีนที่ปรับตัวขึ้นได้มากกว่าเทียบกับประเทศอื่น ๆ
การกระจายความเสี่ยงที่ดีนั้นเริ่มจากการทำความเข้าใจในตราสารว่าเป็นการลงทุนประเภทใด มีลักษณะอย่างไร หรือมีปัจจัยใดที่จะกระทบกับผลตอบแทนบ้าง เพื่อให้สามารถแยกประเภทการลงทุนที่คล้ายกันหรือต่างกันซึ่งจะช่วยให้เกิดการวางแผนการลงทุนอย่างเป็นระบบที่จะนำไปสู่การบรรลุวัตถุประสงค์การลงทุนในระยะยาวได้
